Attitude
Als je met mensen werkt, kan je houding een enorm verschil uitmaken. Dit is al vaak uit psychologisch onderzoek naar voren gekomen, maar toch wordt er in opleidingen en in het dagelijks verkeer nog te weinig aandacht aan besteed. Patiënten, leerlingen, medewerkers, alle mensen waarmee men werkt, reageren beter als je ze ziet als autonoom, als degenen die voor zichzelf het beste weten wat ze nodig hebben, als je hun motivatie volgt. De verantwoordelijkheid voor wat er met hun gebeurt, ligt bij henzelf, en het enige wat je hoeft te doen is te begeleiden of zelfs te volgen, door vanuit je expertise informatie aan te dragen. Je hoeft niet te sturen – de ander kan zelf keuzes maken.

Een gelijkwaardiger bestaan
Voor jou als hulpverlener, manager, dirigent, arts of leraar kan het eenzaam en koud zijn om alleen ‘aan de top’ te staan. Mensen geven je vaak een ‘voetstuk’ en je bent zelf gewend op dat voetstuk te klimmen – meer verantwoordelijkheid te moeten dragen, als vanzelfsprekend degene te zijn waartoe men zich wendt. Van dat voetstuk afstappen is voor beide partijen even wennen – advies geven kan leuk zijn, en het is wel een veilig gevoel als je je achter je expertise of je titel kunt terugtrekken. Toch kan het de moeite waard zijn om je als mens te gaan begeven onder de krachtige mensen, die zelf aangeven wat voor hen het beste pad is om te gaan. Deze basishouding leer je bijvoorbeeld in Jaartraining I, maar je komt er ook steeds verder naartoe als je zelf, bijvoorbeeld met behulp van de Option-dialoog, reflecteert op je gevoelens en je overtuigingen.

 

 

De option-dialoog
De option-dialoog is een manier om werkelijk heel secuur naar iemand te luisteren. Je helpt iemand om als vanzelfsprekend bij haar eigen innerlijke weten te komen. De option-dialoog is een gesprekstechniek die werkt met rustige, niet-oordelende socratisch-aandoende vragen, maar belangrijker: met een doorleefde basishouding, of attitude. Je loopt een stukje samen op met de spreker, en je laat hem de vragen horen die hij zichzelf eigenlijk al stelt. Met deze vragen leg je samen zijn overtuigingen bloot, de conclusies die hij ooit in het leven getrokken heeft. En ook over elke overtuiging of conclusie (‘dit is goed voor me, dit is slecht voor me’) kun je weer een vraag stellen. Vragen die eigenlijk nooit gesteld worden, maar die tot opzienbarend inzicht en verlichting kunnen leiden – “waarom krijg JIJ dat gevoel bij die situatie?”

Hoe word je zo’n begeleider?
Al is het best een uitdaging om de vragen goed te leren stellen (zonder te sturen, zonder nodeloos ingewikkeld te doen, en terwijl je werkelijk kunt horen wat de ander zegt), de attitude is het belangrijkste. Die houding is er een van goede aandacht, accepteren, zelf geen masker dragen, onvoorwaardelijk en liefdevol. De ander is in wezen goed en doet wat hij doet als het beste wat hij kan om voor zichzelf of anderen te zorgen. Je kunt jezelf als instrument voor deze techniek vormen door zelf met de Option-houding of de dialoog te oefenen en kennis te maken, bijvoorbeeld in een groepscursus. Je kunt ook onder persoonlijke begeleiding leren deze gesprekken met mensen te houden of de Basishouding Option toe te passen. Zie daarvoor Supervisie en persoonlijke begeleiding.

In de option-dialoog zoals ik die hanteer maak ik gebruik van mijn kennis over de Option Method Dialogue® en de Option Process Dialogue/Powerdialogue®.