“Option heeft mij geleerd (bewuster gemaakt) dat onvoorwaardelijke acceptatie, liefdevol zijn, er zijn voor de ander, de basisingrediënten zijn voor de hulpverlening en natuurlijk in je dagelijks leven. Daarbij weet ik wanneer ik liefdevol voor mijzelf ben, mijzelf volledig accepteer, dat ik dit ook kan zijn naar de ander. Ik kan zeggen dat het mij steeds beter lukt om liefdevol voor mijzelf te zijn en mijzelf volledig te accepteren. En dat is een heerlijk gevoel.” (uit het eindverslag van een cursist)

In de praktijk bij Option Support zijn er veel mensen die de Option-jaartrainingen doorlopen om hun attitude als begeleider krachtiger te maken. Niet krachtig in de zin van “macht”, maar zodat ze kalm, liefdevol en doortastend overeind kunnen blijven bij mensen en in situaties waarin ze dat voorheen lastig vonden. De training, in een kleine groep, is ervaringsgericht, en dat betekent dat men (geanonimiseerde) eigen situaties en casussen inbrengt om mee te werken. De training gaat dieper dan alleen het aanleren van wat theoretische snufjes of omdenk-affirmaties. Met humor, steun en verwondering kijken we naar wat iemand bezielt in een bepaalde situatie waar hij of zij “onderuit gaat” – en bevragen we de gedachten of overtuigingen die daarachter schuilgaan. Vragen en werkelijk luisteren, naar elkaar, naar jezelf, leidt tot bewustwording, maar ook tot grote transformaties. Overtuigingen en gevoelens lossen vaak spontaan op, als ze werkelijk liefdevol en met alle ruimte aan het licht worden gebracht…

Attitudevaardigheden helpen je contact maken in lastige situaties – bij spannende gesprekken, bij het omgaan met geëmotioneerde mensen, bij mensen die niet doorsnee zijn, bij situaties die het uiterste van iedereen vergen. Tegenwoordig doen er begeleiders van allerlei pluimage mee – wie met mensen werkt, heeft met uitdagingen in het contact te maken. Barry Neil Kaufman zag de effectiviteit van Option vele jaren geleden al in, en gebruikte de Option-dialogen om de medewerkers te trainen die met zijn autistische zoontje (en later met al zijn autistische cliëntjes) werkten. Ze leerden om zich onder alle omstandigheden, bij elk gedrag, elke vraag, elke afwijzing of weigering door het kind, innerlijk goed te blijven voelen. Natuurlijk, soms moest er gehandeld of zelfs ingegrepen worden, maar het contact bleef zoveel beter bewaard, als dit niet vanuit een schrikreactie, boosheid, angst, afkeer, of andere opwellende gevoelens werd gedaan. Kinderen met autisme bleken een geweldige trainingsomgeving – want wie de innerlijke kalmte en warmte veinsde, werd door hen onmiddellijk ontmaskerd. Zelfs als de begeleider zichzelf om de tuin had geleid, en zelf vond dat hij liefdevol, hartelijk, speels, gezellig en constructief bezig was, bleek er vaak nog veel nieuw inzicht mogelijk, na de directe reacties van het kind.

In de contactgerichte Option-speelkamers krijgen kinderen maximaal de controle. Ik heb wel gehoord van begeleiders die in de speelkamer die de eerste twintig sessies onmiddellijk in een hoekje werden gedirigeerd en het uur moesten doorbrengen onder een deken… maar bijzonder genoeg zijn er ook verhalen van kinderen die van niets en niemand willen weten, totdat iemand het contact met hen niet “nodig heeft” om zich goed te voelen, en gewoon met alle liefde stilletjes aanwezig is, tot het kind zich ineens tot hen wendt en “hallo” zegt!

Deze inzichten blijken, met een kleine vertaalslag, ook te gelden voor de omgang met alle andere (niet-autistische) soorten mensen en situaties. En zelfs… voor het omgaan met jezelf en je eigen reacties. In de Option-jaartraining leren deelnemers om goed te luisteren, op te merken, zonder meteen al te oordelen, te classificeren, doelmatig te denken of te handelen. Je zou het “out of the box” luisteren kunnen noemen: je laten verrassen door wat het antwoord werkelijk blijkt te zijn, als je een open en verwonderde vraag stelt. Maar ook “out of the box” leren leven, optreden, handelen: niet langer zo goed mogelijk de rol van “goede begeleider” of van “goede werknemer” of van “goede manager” spelen, maar komen tot een congruente vorm van optreden, echtheid, gemeende warmte en werkelijk contact, effectief en inspirerend omgaan met mensen.

Het is met name een kwestie van inoefenen van een aantal nieuwe wegen naar een effectieve attitude – vandaar dat we kiezen voor de vorm van een jaartraining, waarbij er tussen de lesdagen tijd zit om het geleerde te laten bezinken, te oefenen, in de praktijk te brengen in het werk. In een gemengde groep zie je goed hoe de attitudetraining en de Option(dialoog)-vragen effectief zijn onder alle mogelijke omstandigheden. Wel is het belangrijk dat je als deelnemer bereid bent, om je eigen verhaal tot onderwerp van gesprek te maken. Je mag altijd een grens aangeven, natuurlijk. Maar we werken met je ervaringen en de contactverhalen uit jouw praktijk en dagelijks leven, om te bezien welke inzichten en bewustwording daarin te ontdekken zijn. Hartverwarmende gesprekken zijn het vaak, in een groep die elkaar vasthoudt en ondersteunt, die beschikbaar zijn als oefenmaatjes en om acute situaties mee door te werken. Als je de training doorzet, en de gehele opleiding tot attitudecoach doorloopt, dan kun je ook aan de slag met anderen, om hen te helpen op het pad naar meer bewustwording en een effectievere attitude.